калды что значит слово
КАЛДЫ
Смотреть что такое «КАЛДЫ» в других словарях:
КАЛДЫ — Остался в живых. Давалось мальчику, выжившему после тяжелой болезни. Антрополексема. Татарские, тюркские, мусульманские мужские имена. Словарь терминов … Словарь личных имен
Аладаглар, летопись походов — Перевал Стамбул, вид с запада. Фото И.Жданова, 2007 В следующем списке даны известные нитки маршрутов, которые были пройдены в районе Аладаглар туристами из стран постсоветского пространства. Все названия перевалов, вершин, населенных пунктов,… … Энциклопедия туриста
Перевалы, Аладаглар — Рис.1. Орографическая схема Аладаглара Содержание 1 Предисловие к таблицам перевалов хребта Аладаглар 2 Основной хребет 3 Зап … Энциклопедия туриста
Аладаглар — Орографическая схема Аладаглара Аладаглар (Аладаг) самый высокий хребет Цетрального Тавра, четыре его вершины превосходят 3700 и множество вершин 3500 м. К числу высочайших вершин относятся Димерказык (3806), Кызылкия (3742), Эмлер (3724), Кызыл… … Энциклопедия туриста
чак-чак — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәк — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәк-чәк — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүт — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүт-чүт — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Турция — (Turkey) История и политическое устройство Турецкой республики, административное деление Турции Географическое положение и климат Турции, религия и культура Турции, внешняя политика Турции, туризм в Турции Содержание Содержание Раздел 1. История … Энциклопедия инвестора
калды
41 маталану
бу йөрүләр файдасыз маталану гына булып калды — э́та беготня́ оказа́лась бесполе́зной вознёй
42 менә
менә килеп тә җиттек — вот и прие́хали
менә монысы ярый (шәп)! — а вот э́то подхо́дит, да!
күршебез авырып китте менә — сосе́д вот заболе́л
менә шундый хәлләр — вот таки́е дела́
менә нинди күңелле хәбәр! — вот кака́я прия́тная весть!
менә монда сезнең урыннарыгыз — вот тут ва́ши места
менә төсле телевизор алдык — вот купи́ли цветно́й телеви́зор
менә күрәсезме, күпме генә калды эш — вот смотри́те, совсе́м немно́го оста́лось рабо́ты
әниеңә әйтим әле менә — вот погоди́, скажу́-ка твое́й ма́ме
бөтен серләреңне сөйлим дә бирәм менә — ну смотри́, возьму́ да и расскажу́ все твои́ секре́ты
менә шатланырлар инде балалар! — вот обра́дуются де́ти!
менә рәхәт, менә тамаша! — вот благода́ть, вот весе́лье (ди́во!)
шундый сагындым, шундый сагындым менә үзеңне! — уж так соску́чился, так соску́чился по тебе́!
ничә тапкыр әйттем менә, ишетергә дә теләми — уж ско́лько раз говори́л, слы́шать да́же не хо́чет
карарга куркыныч менә — смотре́ть да́же стра́шно
һич сөйләп бетерерлек түгел менә! — да́же всего́ и не расска́жешь!
менә тәртип мәсьәләсен генә алып карыйк — так, наприме́р, возьмём вопро́с о дисципли́не
менә, менә, бик дөрес әйтәсең — вот-во́т, о́чень пра́вильно говори́шь
менә, менә, шуңар аптырыйм да мин — и́менно так, э́тому-то я и удивля́юсь
менә-менә яңгыр яварга тора — вот-во́т дождь начнётся; ещё немно́го и дождь пойдёт
менә кайта, менә кайта, дип көтеп утырабыз — ждём, ду́маем, вот-во́т вернётся
менә күп сөйләнеп торсаң — во́т тебе́ за твою́ ли́шнюю болтовню́
менә әкәмәт! — вот так фунт! вот так клю́ква!
менә булдырдың! — ай да молоде́ц!
менә дигән итеп — о́чень хорошо́, блестя́ще, великоле́пно, класси́чески
менә кайда икән йомгакның очы — вот, ока́зывается, где соба́ка зары́та
менә кара (күр) инде — вот полюбу́йся
менә мин сине — вот я тебя́ (употр. при угрозе, порицании)
менә ничек! — вот как! вот (вон) оно́ что!
менә сиңа әкият! — вот так шту́ка! вот так клю́ква!
менә шул (гына) — вот и всё; во́т тебе́ и весь сказ!
менә шулай була ул! — то́-то, вот оно́ и есть!
менә шул-шул — та́к-то вот, вот та́к-то оно́
менә сез сораган кеше — вот челове́к, кото́рого вы спра́шивали
43 моңлану
ул соңгы вакытта бик моңланып китте (калды) — в после́днее вре́мя он стал о́чень заду́мчивым
синең тавышың моңланыр өчен түгел — го́лос твой не подхо́дит для (пе́ния) гру́стных пе́сен
су буенда, яр башында яшь егетләр моңлана — у реки́, на берегу́ па́рни пе́сни гру́стные (пою́т)
тирәкләрдә сандугачлар моңлана — соловьи́ пою́т на тополя́х
моңланып җырлау — петь гру́стно
ул, авыру карт исенә төшкән саен, авыр моңлана — он, как вспо́мнит больно́го старика́, ка́ждый раз тя́жко печа́лится
син нәрсәдән моңланасың? — отчего́ ты грусти́шь?
44 нәни
баланың нәни куллары — кро́хотные ру́чки ребёнка
нәни уенчыклар — ма́ленькие (кро́шечные) игру́шки
нәни бала кебек — как ма́лое дитя́
өйдән нәниләр йөгерешеп чыкты — из до́ма вы́бежали малыши́
нәни генә эшлисе калды — оста́лось чуть-чу́ть доде́лать
нәни генә көт — әле пожа́луйста, ка́пельку подожди́
45 рәтсез
рәтсез хуҗалык — беспоря́дочное хозя́йство
рәтсез тормыш — неустро́енная жизнь
рәтсезнең эше дә рәтсез — у бестолко́вого и рабо́та бестолко́вая
рәтсез егет булып чыкты ул — он оказа́лся бестолко́вым па́рнем
рәтсез машиналар гына калды — оста́лись то́лько неиспра́вные маши́ны
атың рәтсез булса, эшеңнең дә рәте юк — е́сли ло́шадь него́дная, то и де́ло не ла́дится
46 сак
сак хәрәкәт — осмотри́тельное движе́ние
акыллы, сак хатын — у́мная, осмотри́тельная же́нщина
сак кешеләр яши монда — здесь живу́т осторо́жные лю́ди
сак йокы — чу́ткий сон
сак колаклы — (у него́) о́стрый (то́нкий) слух
солдатның күзләре сак иде — у солда́та бы́ли о́стрые глаза́
сак хуҗалык — эконо́мное хозя́йство
сак кеше — бережли́вый челове́к
сак иде ул, бер тиенен әрәм итмәс — он был расчётливым, не потра́тит зря ни копе́йки
сак адымнар — осторо́жные шаги́
сак егет — осторо́жный па́рень
сак караш — насторо́женный взгляд
сак хәрәкәтләр — осторо́жные движе́ния
сак яшәү — жить осторо́жно
сак сөйләшү — говори́ть осмотри́тельно
акчаны сак тоту — расчётливо тра́тить де́ньги
киемне сак кию — бе́режно носи́ть оде́жду
сакта тору — стоя́ть на стра́же
отряд сакка куелды — отря́д поста́влен на пост
бакчабыз саксыз калды — сад наш оста́лся без охра́ны
акчаны сакка салу — класть де́ньги на хране́ние
саклаганның сагы бар — (погов.) (букв. кто бережёт, у того́ и есть сбереже́ния)
күчмә тормышлы саклар куркусыз булганнар — кочевы́е племена́ са́ков бы́ли бесстра́шными
47 сау калу
биш балабыз үлде, берсе генә сау калды — пя́теро дете́й у́мерли, оди́н то́лько живо́й оста́лся
48 сугышчы
тәҗрибәле сугышчы — о́пытный бое́ц
взводта биш сугышчы калды — во взво́де оста́лось пя́теро бойцо́в
сугышчы халык — зади́ристый наро́д
49 сүз
сүз төрләндергеч кушымчалар — словоизмени́тельные су́ффиксы
сүз ясагыч кушымчалар — словообразова́тельные су́ффиксы
сүз ясалышы — словообразова́ние
сүздән эшкә күчү — переходи́ть от слов к де́лу
сүзе эштән аерылмый — (погов.) слов на ве́тер не броса́ет (букв. слова́ его́ не отрыва́ются от де́ла)
сүз барышында — в хо́де разгово́ра (обсужде́ния)
сүзгә катнашу — уча́ствовать в разгово́ре, обсужде́нии
сүзне икенчегә бору — перевести́ разгово́р на другу́ю те́му; перемени́ть те́му
сүзеңне бүләм — прерыва́ю твою́ речь
соңгы сүз — после́днее сло́во, после́днее выcтупле́ние
сүздән мәхрүм итү — лиша́ть сло́ва
председатель сүзеннән соң — по́сле выступле́ния председа́теля
кеше сүзе — чужо́е мне́ние
ул үз сүзендә калды — он оста́лся при своём мне́нии
сүз аңлату — разъясни́ть (свою́) мысль
шундый бер сүз йөри — хо́дит тако́й слух (така́я молва́)
минем сүзем шул сезгә — моё предложе́ние к вам таково́
ата-ана сүзе — заве́т (пожела́ние) роди́телей
кем сүзенә ышанасың? — кому́ (букв. чьим выска́зываниям) ты ве́ришь (доверя́ешь)
ата-бабалар сүзе — изрече́ния пре́дков
гыйбрәтле сүз — му́дрое изрече́ние
сүз бирү — дава́ть сло́во
сүзне кире алу — отка́зываться от сло́ва (обеща́ния, завере́ния)
синең өчен сүз ишетәсем килми — я не хочу́ из-за тебя́ получи́ть вы́говор (выслу́шивать упрёки)
сүз агышында (барышында) — по хо́ду разгово́ра
сүз башлау — приступи́ть к расска́зу (выступле́нию); нача́ть речь
сүз башы — введе́ние
сүз буткасы — суесло́вие; болтовня́
сүз буткасы пешерү (кайнату, ясау) — занима́ться суесло́вием, пустосло́вием; мно́го и бесполе́зно говори́ть
сүз белән сыйлау — угоща́ть слова́ми; корми́ть обеща́ниями
сүз бирешү — догова́риваться; дава́ть сло́во ве́рности друг дру́гу
сүз бирү — дава́ть сло́во (обеща́ние, кля́тву)
сүз итеп сөйләү — всерьёз говори́ть (чушь)
сүз иярә сүз — сло́во за́ слово
сүз йөртү — спле́тничать; доноси́ть, кля́узничать
сүз йөртүче — спле́тник, кля́узник
сүз көрәштерү — спо́рить, пререка́ться (зря); спо́рить по́пусту
сүз көрәштерүче — спо́рщик; люби́тель пререка́ний
сүз кузгату— заговори́ть, нача́ть разгово́р ( о чём) ; поднима́ть вопро́с (о ком, о чём)
сүз кую — обеща́ть, дава́ть обеща́ние (что-л. сделать)
сүз салу — сде́лать предложе́ние (в немно́гих слова́х); замо́лвить слове́чко
сүз тыңлау — слу́шаться, послу́шаться; быть покла́дистым
сүз уйнату — занима́ться суесло́вием, пустосло́вием (букв. игра́ть слова́ми)
сүз эзләп күршегә керми — (погов.) за сло́вом в карма́н не ле́зет
сүзгә (сүзенә, сүзләренә) карау — изли́шне реаги́ровать (букв. взира́ть) на ( чьи) слова́
сүздән (сүз артыннан сүз) чыгу — за сло́вом сло́во
сүздән сүз чыга — сло́во сло́во роди́т, а тре́тье само́ бежи́т
сүзе үтә — к его́ слова́м прислу́шиваются
сүзен бирмәү — ни за что́ не соглаша́ться; наста́ивать на своём ( вопреки очевидности)
(үз) сүзен сүз итү — упо́рно добива́ться своего́
сүзендә тору — сдержа́ть сло́во
сүзеннән чыкмау — не сметь ослу́шаться; всегда́ сле́довать сове́ту, мне́нию ( кого)
сүзне җилгә ташламау — не броса́ть слов на ве́тер
50 сыңар
сыңар итек — оди́н сапо́г
сыңар бияләй — одна́ рукави́ца
сыңар кул белән, сыңар куллап — одно́й руко́й
сыңар күз белән генә карау — посмотре́ть одни́м гла́зом
игезнең сыңары — оди́н из дво́йни
сыңар ат калды — оста́лась одна́-еди́нственная лошадёнка
сыңар шырпым да калмады — ни одно́й спи́чки не оста́лось
сыңар кашык — одна́-еди́нственная ло́жка
стенага сыңар кадак та какмаган — он не заби́л в сте́ну ни одного́ гвоздя́
шуның сыңары — вы́литый он
Нәфисә сыңары — вы́литая Нафиса́
атасы сыңары — ко́пия отца́
51 тайгаклану
тайгакланды юллар, бушап калды кырлар — ( песня) доро́ги ста́ли ско́льзкими, поля́ опусте́ли
52 турысы
турысы шул — вся пра́вда в э́том (вот в чём)
һәрвакыт турысын әйтергә кирәк — всегда́ на́до говори́ть пра́вду напрями́к
турысы, ул ишетми калды — по правде говоря́, он недослы́шал
эш турысыннан — насчёт рабо́ты
53 тын булу
бөтен дөнья тын калды — весь мир (всё окружа́ющее) зати́х
тын гына тору — ти́хо стоя́ть
54 узгынчы
узгынчы кеше — зае́зжий челове́к
узгынчы хисләр — преходя́щие чу́вства
узгынчыны карап калды — проследи́л за прохо́жим
узгынчы авылга кереп тормады — стра́нник не стал заходи́ть в дере́вню
55 урнашу
җитештерүче көчләрнең урнашуы — расположе́ние произво́дственных сил
кешеләр вагоннарга урнаштылар — лю́ди размести́лись в ваго́нах
ул кунаклар янында урнашты — он устро́ился ря́дом с гостя́ми
әйберләр әрҗәләрдә урнашты — ве́щи уложи́лись в я́щиках
яңа власть урнашу — установле́ние но́вой вла́сти
тынлык урнашты — установи́лась тишина́
язгы җылы көннәр урнашты — установи́лись тёплые весе́нние дни
ике арада дуслык урнашты — ме́жду ни́ми установи́лась дру́жба
билгеле бер гадәт урнашты — сложи́лась определённая привы́чка
заводка эшкә урнашу — устро́иться (рабо́тать) на заво́д
институтка урнашу — поступи́ть в институ́т
яңа җирләргә урнашу — обоснова́ться на но́вых зе́млях
авылда урнашып калу — обоснова́ться в дере́вне
бу фикер башымда нык урнашып калды — э́та мысль кре́пко засе́ла у меня́ в голове́
56 үлчәүле
үлчәүле май — весово́е ма́сло
үлчәүле он — весова́я мука́
үлчәүле товарлар — взве́шенные това́ры
ипи үлчәүлегә калды — хлеб стал норми́ро́ванным
үлчәүле адымнар — разме́ренные шаги́
57 фәкать
күпчелек риза, фә́кать ул каршы — большинство́ согла́сно, то́лько он про́тив
фә́кать бүген генә очраштык — встре́тились то́лько сего́дня
фә́кать үзе өчен тырыша — стара́ется исключи́тельно ра́ди себя́
фә́кать өч көн вакыт калды — оста́лось всего́-на́всего три дня
58 форт
форт ут эчендә калды — форт оста́лся под огнём
59 хикмәт
халык хикмәте — наро́дная му́дрость
зур хикмәт иясе — вели́кий мудре́ц
монда ниндидер бер хикмәт бар — здесь кро́ется кака́я-то та́йна, здесь что́-то нечи́сто
менә кайда (нәрсәдә) — хикмәт вот в чём, ока́зывается, всё дело (загво́здка); вот где соба́ка зары́та
китапның һәрбер сүзендә зур хикмәт ята — в ка́ждом сло́ве кни́ги зало́жен большо́й смысл
хикмәт анда түгел — причи́на (де́ло) не в э́том
ниндидер хикмәт белән исән калды — каки́м-то чу́дом он оста́лся жив
менә нинди хикмәтләр бар икән! — вот каки́е, ока́зывается, быва́ют чудеса́
бу нинди хикмәт? — это что за чудеса́? чу́дно! удиви́тельно! стра́нно!
Мәүла Колый хикмәтләре — хикме́ты Мавля́ Колы́я
60 шакаю
нәрсә, шакаеп калдың? — что стои́шь как столб?
шакаеп каткан кулы белән — закочене́лой руко́й, закочене́лыми па́льцами
итекләр шакайган — ва́ленки замёрзли, затверде́ли
күзләре шакайды — вы́таращил глаза́ (букв. глаза́ его́ вы́катились, вы́таращились)
См. также в других словарях:
КАЛДЫ — ряз., тамб. колды костр., вят. когда, коли. Завсялды колды хочешь. Завсялды калды, талды и булды, дразнят калдыков, кто калдыкает. Толковый словарь Даля. В.И. Даль. 1863 1866 … Толковый словарь Даля
КАЛДЫ — Остался в живых. Давалось мальчику, выжившему после тяжелой болезни. Антрополексема. Татарские, тюркские, мусульманские мужские имена. Словарь терминов … Словарь личных имен
Аладаглар, летопись походов — Перевал Стамбул, вид с запада. Фото И.Жданова, 2007 В следующем списке даны известные нитки маршрутов, которые были пройдены в районе Аладаглар туристами из стран постсоветского пространства. Все названия перевалов, вершин, населенных пунктов,… … Энциклопедия туриста
Перевалы, Аладаглар — Рис.1. Орографическая схема Аладаглара Содержание 1 Предисловие к таблицам перевалов хребта Аладаглар 2 Основной хребет 3 Зап … Энциклопедия туриста
Аладаглар — Орографическая схема Аладаглара Аладаглар (Аладаг) самый высокий хребет Цетрального Тавра, четыре его вершины превосходят 3700 и множество вершин 3500 м. К числу высочайших вершин относятся Димерказык (3806), Кызылкия (3742), Эмлер (3724), Кызыл… … Энциклопедия туриста
чак-чак — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәк — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәк-чәк — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүт — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүт-чүт — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Турция — (Turkey) История и политическое устройство Турецкой республики, административное деление Турции Географическое положение и климат Турции, религия и культура Турции, внешняя политика Турции, туризм в Турции Содержание Содержание Раздел 1. История … Энциклопедия инвестора
калды
1 җитә калды
2 аздан калу
аздан гына егылмый калды — чуть (чуть-чу́ть) бы́ло не упа́л
3 алтау
сез алтау — вас ше́стеро
финалчылар алтау гына калды — финали́стов оста́лось то́лько ше́стеро
4 аның
аның тырышлыгы белән — благодаря́ его́ усе́рдию
аның (күлнең) исеме генә калды инде — от него́ (о́зера) оста́лось то́лько одно́ назва́ние
кыярны ешрак җыйганда, аның уңышы мулрак була — урожа́й огурцо́в быва́ет лу́чше, е́сли их ча́ще собира́ют
нәрсәсе бар аның — что в э́том осо́бенного
аның күрәсе килә — ему́ хо́чется уви́деть; он хо́чет уви́деть
аның барасы бар — ему́ на́до съе́здить; он до́лжен съе́здить
көне нинди иде бит аның! — пого́да-то ведь кака́я была́!
кирәкле үлчәмен табуы кыен аның — ну́жный-то разме́р тру́дно подыска́ть
аның белән (генә) — (то́лько) э́тим (на э́том)
аның кайгысы түгел (юк) — не до него́ (неё); не до того́ (э́того); до того́ ли
аның каравы — зато́
5 ап-аз
сипкеле ап-аз калды — весну́шек у него́ оста́лось совсе́м ма́ло
6 әби-баба
әби-бабай ялгыз калды — ба́бушка с де́душкой оста́лись одни́
әби-бабайлар йоласы — обы́чай пре́дков
әби-бабайлардан килгән — унасле́дованный, иду́щий от отцо́в и де́дов; пото́мственный, насле́дственный
әби-бабаларына (әби-бабайларына) җитү — руга́ть руга́тельски (после́дними слова́ми), матери́ться
7 бәйләнеш
культура бәйләнешләре — культу́рные свя́зи
фән һәм производство бәйләнешләре — связь нау́ки и произво́дства
туганлык бәйләнешләре — ро́дственные свя́зи
үзара бәйләнеше булмаган сүзләр — слова́, не име́ющие свя́зи ме́жду собо́й
авыл белән бәйләнеш тоту — держа́ть связь с дере́вней
дуслык бәйләнешләрен өзү — прерва́ть дру́жеские отноше́ния
егет белән кыз арасындагы бәйләнеш — любо́вная связь ме́жду де́вушкой и па́рнем
югарыдагы бәйләнешләр — свя́зи в верха́х
әдәбият дөньясында бәйләнешләр булдыру — завести́ свя́зи в литерату́рном ми́ре
күрше күзәтү пункты белән бәйләнеш ничек? — какова́ связь с сосе́дним наблюда́тельным пу́нктом?
хатның эшкә турыдан-туры бәйләнеше бар — письмо́ име́ет прямо́е отноше́ние к де́лу
бу сүзнең сиңа бернинди дә бәйләнеше юк — э́то сло́во не име́ет никако́го отноше́ния к тебе́
8 бәләкәй
бәләкәй генә бүлмә — о́чень ма́ленькая ко́мната, кро́шечная ко́мната
бәләкәй кызчык — кро́хотная девчу́шка
бәләкәй генә алмаз кисәге — малю́сенький кусо́чек алма́за
бәләкәй эш хакы — ми́зерная зарпла́та
бәләкәй хатын — ма́ленькая же́нщина
бәләкәй абый — мла́дший брат
бәләкәйләрең өйдә кем белән калды? — ма́ленькие твои́ с кем оста́лись до́ма?
бәләкәй чакта — когда́ был ма́ленький
без бәләкәй кеше инде — мы лю́ди ма́ленькие, мы незначи́тельные лю́ди
бәләкәй генә эшләп алу — немно́го порабо́тать
бәләкәй генә йоклап алу — чу́точку поспа́ть, немно́го поспа́ть
бәләкәйдән укый башлау — с ра́ннего во́зраста начина́ть чита́ть
мин аны бәләкәйдән беләм — я его́ зна́ю сы́змала
9 берегү
берничә авыл бер колхоз булып беректе — не́сколько дереве́нь объедини́лись в оди́н колхо́з
бишәр кешелек төркемнәргә берегү — объединя́ться (соединя́ться) в гру́ппы по пять челове́к
бүрәнәләр яхшы береккән — брёвна хорошо́ скреплены́ друг с дру́гом
карашлар беректе — мне́ния сошли́сь
бер гадәте аның гомергә берегеп калды — одна́ из его́ привы́чек наве́чно закрепи́лась
бер-береңә берегү, дус яшәү — привяза́ться друг к дру́гу, жить дру́жно
алар яңа фатирга береккәннәр инде — они́ уже́ осво́ились на но́вой кварти́ре
хәтергә нык берегү — про́чно укрепи́ться в па́мяти
10 бетү
сарайдагы күксе исе һаман бетми — за́пах пле́сени в сара́е всё ещё не выве́тривается
беткән баш беткән — была́ не была́
помидор сабакка беткән — помидо́ры пошли́ в сте́бель
11 бирелү
дошман кулына бирелү — сда́ться неприя́телю
суд хөкеменә бирелү — отда́ться в ру́ки правосу́дия
аклар егерменче елда бирелергә мәҗбүр булды — в двадца́том году́ бе́лые вы́нуждены бы́ли сда́ться
ул бирелмәде, үз фикерендә калды — он не подда́лся, оста́лся при своём мне́нии
ә син бирелмә — а ты не поддава́йся (уговорам, слезам кого-л.)
эшкә бирелү — втяну́ться в рабо́ту
күңел ачуларга бирелү — предава́ться весе́лью
уенга бирелү — втяну́ться в игру́
шахматка бирелү — увле́чься ша́хматами
музыкага бирелү — увле́чься му́зыкой
бирелеп тыңлау — слу́шать с увлече́нием
бирелеп эшләү — рабо́тать усе́рдно
крепость зур каршылык күрсәткәннән соң гына бирелде — кре́пость па́ла по́сле упо́рного сопротивле́ния
бу никтер авыр бирелә — э́та рабо́та почему́-то даётся тру́дно
математика аңа җиңелрәк бирелә — матема́тика ему́ даётся ле́гче
паникага бирелү — поддава́ться па́нике
хискә бирелү — поддава́ться чу́вству
кайгыга бирелү — поддава́ться го́рю
12 боҗра
гимнастик боҗра — гимнасти́ческие ко́льца
чылбырдагы боҗра — кольцо́ в цепи́; звено́ цепи́
парашют боҗрасы — кольцо́ парашю́та
боҗра формасында — кольцево́й фо́рмы, в фо́рме кольца́
төтен боҗралары — ко́льца ды́ма
күз алдында боҗралар җемелди — мелька́ют круги́ пе́ред глаза́ми
отряд боҗра эчендә калды — отря́д попа́л в окруже́ние
боҗра эченә алу — взять в кольцо́
13 бөтенләй
яңгыр бөтенләй туктады — дождь совсе́м переста́л
бакчаны карау бөтенләй миңа калды — ухо́д за са́дом по́лностью перешёл на меня́
күл бөтенләй сазлыкка әйләнгән — о́зеро совсе́м в боло́то преврати́лось
Казаннан бөтенләй китү — уе́хать из Каза́ни насовсе́м, безвозвра́тно уе́хать из Каза́ни
бәйләнешләрне бөтенләй өзү — оконча́тельно порва́ть вся́кие отноше́ния
бөтенләй кызыксынмау — соверше́нно не интересова́ться
бөтенләй бернәрсә күрмәү — абсолю́тно ничего́ не ви́деть
эш бөтенләй бармый — де́ло соверше́нно (ниско́лько) не идёт
бу хәбәргә бөтенләй ышанмыйм — ни ка́пли не ве́рю э́тому изве́стию
бөтенләй яңа булган бу күлмәк — пла́тье ста́ло совсе́м но́вым
хәзер ул бөтенләй икенче — он сейча́с соверше́нно друго́й
ул бу сүзне бөтенләй ул мәгънәдә әйтмәде — он э́то сло́во совсе́м не в том смы́сле сказа́л
бөтенләй алай түгел — совсе́м не так, соверше́нно не так
бөтенләй белергә дә теләми — совсе́м и знать не хо́чет
бөтенләй баш тарту — оконча́тельно отказа́ться
бөтенләй онытканмын — на́чисто забы́л
бөтенләй укып чыктыңмы китапны? — до конца́ прочита́л кни́гу?
бөтенләй тегеп чыгу — по́лностью проши́ть, целико́м проши́ть
бөтенләй туры килү — во всём подходи́ть, во всех отноше́ниях подходи́ть
бөтенләй янып бетү — дотла́ сгоре́ть
бөтенләй бөлү — оконча́тельно разори́ться
14 бушап калу
урам бушап калды — у́лица опусте́ла
15 бушау
мичкә бушады — бо́чка опорожни́лась
вагон бушады — ваго́н разгрузи́лся
шкафта киштә бушады — по́лка в шкафу́ освободи́лась
урам бушап калды — у́лица опусте́ла
кырлар бушады — поля́ опусте́ли
өй бушап калды — дом опусте́л
математика укытучысы урыны бушады — освободи́лось ме́сто учи́теля по матема́тике
җәмәгать эшләреннән бераз бушадым — немно́го освободи́лся от обще́ственной рабо́ты
өстәмә мәшәкатьләрдән бушау — разгрузи́ться от дополни́тельных хлопо́т
телефон бушамадымы әле? — не освободи́лся ещё телефо́н?
машина бушады, син утырып кайта аласың — маши́на освободи́лась, мо́жешь на ней е́хать (домо́й)
атның тезгене бушады — осла́бли пово́дья ло́шади
ишекнең пружинасы бушаган — осла́бла пружи́на две́ри
арбаның тәгәрмәче бушаган — у теле́ги колесо́ разболта́лось
туфлиләрем бушады — ту́фли разноси́лись
сөйләшкәч, күңелләр бушады — поговори́л, на душе́ ста́ло ле́гче
16 быҗырдау
нишләптер эчем быҗырдый — почему́-то в животе́ бурчи́т
яңгырдан соң юллар, сукмаклар быҗырдап калды — по́сле дождя́ доро́ги, тропи́нки раски́сли
17 вариант
бер генә вариант калды — оста́лся то́лько оди́н вариа́нт
контроль эштә ике вариант бирелә — на контро́льной рабо́те даю́тся два вариа́нта
хикәянең яңа варианты — но́вый вариа́нт расска́за
18 вафат
егет атасының вафатыннан соң зур мирас белән калды — ю́ноше по́сле сме́рти отца́ доста́лось большо́е насле́дство
иптәшебез инде вафат — наш това́рищ уже мёртв
19 вәсвәсәләнү
ул каушап, вәсвәсәләнеп калды — он стал расте́рянным, трево́жным
20 визалану
документлар күптән ви́заланды, юлга чыгарга гына калды — докуме́нты давно́ завизи́рованы, оста́лось то́лько вы́ехать
См. также в других словарях:
КАЛДЫ — ряз., тамб. колды костр., вят. когда, коли. Завсялды колды хочешь. Завсялды калды, талды и булды, дразнят калдыков, кто калдыкает. Толковый словарь Даля. В.И. Даль. 1863 1866 … Толковый словарь Даля
КАЛДЫ — Остался в живых. Давалось мальчику, выжившему после тяжелой болезни. Антрополексема. Татарские, тюркские, мусульманские мужские имена. Словарь терминов … Словарь личных имен
Аладаглар, летопись походов — Перевал Стамбул, вид с запада. Фото И.Жданова, 2007 В следующем списке даны известные нитки маршрутов, которые были пройдены в районе Аладаглар туристами из стран постсоветского пространства. Все названия перевалов, вершин, населенных пунктов,… … Энциклопедия туриста
Перевалы, Аладаглар — Рис.1. Орографическая схема Аладаглара Содержание 1 Предисловие к таблицам перевалов хребта Аладаглар 2 Основной хребет 3 Зап … Энциклопедия туриста
Аладаглар — Орографическая схема Аладаглара Аладаглар (Аладаг) самый высокий хребет Цетрального Тавра, четыре его вершины превосходят 3700 и множество вершин 3500 м. К числу высочайших вершин относятся Димерказык (3806), Кызылкия (3742), Эмлер (3724), Кызыл… … Энциклопедия туриста
чак-чак — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәк — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәк-чәк — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүт — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүт-чүт — рәв. 1. Көч хәл белән, көчкә, авырлык белән, кыенлык белән 2. Бераз, беркадәр, азрак; җиңелчә буран чак кына басылды 3. Нин. б. эш хәрәкәтнең аз гына башкарылмый калуын, башкарыла язуын белдерә чак егылмый калды чүт чүт Думага китми калды. III.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Турция — (Turkey) История и политическое устройство Турецкой республики, административное деление Турции Географическое положение и климат Турции, религия и культура Турции, внешняя политика Турции, туризм в Турции Содержание Содержание Раздел 1. История … Энциклопедия инвестора